Ngày thứ 3 của đợt giãn cách không Grab food, không shipper. Zim lọ mọ xem lại note về Stockdale Paradox và Man’s Search for Meaning (Viktor Frankl).

Biết đâu một bài học nào đó sẽ giúp chúng mình trải qua được đợt ở nhà này mà không ‘phát điên’ lên.

Đừng nhầm lẫn niềm tin bạn sẽ thắng với kỷ luật để đối đầu với sự thật của thực tại.

Khi Jim Collins hỏi về làm sao Stockdale có thể sống sót việc bị cầm tù và tra tấn (từ 1965 tới 1973) trong cuộc chiến tranh Việt Nam, khi không biết được bao giờ mình được thả, ông trả lời rằng:
Tôi chưa bao giờ mất niềm tin, không bao giờ nghi ngờ việc tôi sẽ thoát ra, rằng cuối cùng tôi sẽ chiến thắng và biến trải nghiệm thành cột mốc quan trọng của cuộc đời mình.

Stockdale kể tiếp:
Những người lạc quan (optimist) lại là những người không sống sót (nghe có phần ngược với những gì ông nói ở trên ha).
Họ sẽ là những người nói: “Chúng ta sẽ được ra vào dịp Giáng sinh.”
Rồi Giáng sinh đến và đi.
Sau đó, họ sẽ nói, “Chúng ta sẽ được ra trước Lễ Phục sinh.”
Rồi Lễ Phục sinh cũng đến và đi. Và sau đó là Lễ Tạ ơn, và rồi lại thêm một Giáng sinh nữa.

Dần dần, những người lạc quan chết vì trái tim và những niềm hy vọng tan vỡ.

Đây là một bài học rất quan trọng. Đừng nhầm lẫn niềm tin bạn sẽ thắng — một điều bạn không bao giờ được đánh mất — với những kỷ luật cần thiết để đối đầu với sự thật (tàn khốc) của thực tế hiện tại, cho dù chúng có thể là gì.

Zim không hy vọng là tới Giáng Sinh sẽ hết dịch. Có khi Tết 2022 mọi thứ cũng chưa bình thường trở lại.

Nhưng Zim cũng tin rằng một ngày nào đó, mình sẽ lại vi vu các nước. Ngồi nhâm nhi ly cafe sáng tại Paris, đi dạo quanh nhà thờ St. Paul, hay clubbing và ăn đêm ở Itaewon.

Hãy giữ vững niềm tin là chúng ta sẽ thắng nhé.

Đôi khi, cách duy nhất để tồn tại là đầu hàng cái chết

Một góc nhìn khác tới từ Man’s Search for Meaning của Viktor Frankl. Và thật ra Zim sử dụng cả 2 cách suy nghĩ trên mà chưa bao giờ thấy xung đột cả.

Để tồn tại, bạn phải ổn với việc mình có thể chết bất cứ lúc nào.

Đây là một trong những khác biệt lớn giữa những người sống sót như Frankl và những người ‘hoá điên’ ở trong trại tập trung.

Một trong những bài học quan trọng nhất trong Stoicism cũng là ‘memento mori’ (tạm dịch: “hãy nhớ là bạn cũng sẽ chết thôi”). Mỗi khi đọc hoặc nhớ tới câu này, Zim thường cảm thấy một nguồn năng lượng biết ơn tràn qua cơ thể.

Như bật công tắc vậy, Zim cảm thấy biết ơn vì vẫn được nằm trong phòng có điều hoà, vẫn có mì gói sẵn sàng, vẫn có thể nhấc điện thoại lên hế lô bố mẹ bạn bè. Cảm thấy biết ơn vì vẫn có thể hít thở không khí. Biết ơn vì mình vẫn đang sống.

So với việc Zim có thể chết bất cứ lúc nào, việc được sống và hít thở trong phòng doesn’t seem so bad anymore.

Mọi nỗi lo toan dường như đều nhỏ hết lại.

Mọi thứ đều sẽ ổn thôi. Vì chúng ta đều rồi sẽ chết. Mỗi ngày trôi qua được hít thở không khí, động đậy chân tay là một blessing rồi.

Và dù bạn có nằm lăn quay xem Netflix trong 15 cái blessings sắp tới thì cũng okay thôi. Hãy trân trọng từng cảnh quay đẹp từ người làm phim, trân trọng từng khung hình rõ nét từ internet tốc độ cao nhé.

Việc tìm ý nghĩa cuộc sống trong mỗi khoảnh khắc hoàn toàn phụ thuộc vào bạn

Theo Frankl, mặc dù số phận của bạn chắc chắn sẽ bị ảnh hưởng bởi hoàn cảnh xung quanh, ngay cả trong tình huống xấu nhất, con người luôn có quyền tự do chọn thái độ sống của mình.

Man always has the freedom to choose his attitude towards life.

Trong suốt thời gian trong trại, Frankl sống sót bằng cách tập trung vào những ý nghĩa tiềm năng (potential meaning) mà ông có thể tạo ra cho chính mình.

Việc chúng ta đang phải ở nhà có ý nghĩa gì với bản thân bạn?

Có thể đây là khoảng thời gian để relax, recharge, chuẩn bị cho cuộc sống bận rộn sau dịch?

Có thể đây là cách the universe bảo “cùng dừng lại nào”, bây giờ mình nên học thêm gì nhỉ?

Có thể đây là khoảng thời gian giảm chi tiêu, để ta không phải lao vào vòng luẩn quẩn trả nợ credit card hàng tháng. Hoặc tiêu nhiều lên, hãy chăm chút bản thân đi.

Chúng ta luôn có quyền tự do chọn thái độ sống của mình, ở bất kỳ hoàn cảnh nào.

Stay safe, and take it easy.
Zim

—
References
Nếu tôi có nhìn được xa hơn, thì cũng nhờ đứng trên vai của những người khổng lồ.

Good to Great: Why Some Companies Make the Leap and Others Don’t — Jim Collins

Man’s Search for Meaning — Viktor E. Frankl

Zim ít khi hỏi bản thân ‘hạnh phúc là gì?’ và thấy may mắn vì mình là người tích cực vừa đủ. Chứ vui quá thì cũng sẽ buồn thật nhiều.

Tính Zim thích sướng. Thích làm cái gì đơn giản. Thích chọn đường dễ để đi. Thích sắp xếp cuộc sống thế nào cho mình thoải mái nhất.

Chẳng biết từ bao giờ, nhưng mẹ kể là từ lúc bé xíu xiu, Zim đã vậy rồi. “Bô ướt là Zim nó không có chịu ngồi. Áo thủng lỗ là không chịu mặc.”

Dù may mắn được nhìn cuộc sống với ‘lăng kính sung sướng’ như vậy, Zim nhiều khi vẫn khắt khe với bản thân, đồng thời khắt khe cả với những người xung quanh mình.

Cảm giác mình chưa làm được gì cả. Cảm giác thời gian đang bất lực trôi qua, kéo theo tuổi trẻ của ta đi cùng. Cảm giác mình luôn phải đuổi theo một cái gì đó.

Vậy là Zim đọc về Hạnh phúc.

Note: Đây không phải bài viết tạo động lực hay năng lượng tích cực cho bạn. Đây giống như gạch đầu dòng những góc nhìn về Hạnh phúc mà Zim thấy thú vị khi tìm hiểu. Hơi ngắn gọn và khô khan nhưng biết đâu lại có ích.

Bất hạnh của chúng ta đến từ những ràng buộc (attachments)

Hầu hết mọi cảm xúc tiêu cực mà bạn trải qua đều là kết quả trực tiếp từ sự ràng buộc (hoặc sự phụ thuộc).

Sự ràng buộc này xuất phát từ niềm tin sai lầm rằng bạn cần một điều gì đó hoặc ai đó để đạt được hạnh phúc.

Vậy thì làm gì? Lập trình lại suy nghĩ của mình và loại bỏ những ràng buộc đó. Và chỉ khi nhận thức và hiểu hơn về những ràng buộc của bạn, khi đó chúng ta mới bắt đầu thay đổi.

Tình yêu và Hạnh phúc không phải là những thứ bạn đi tìm là thấy

Lý do bạn không hạnh phúc là vì bạn đang tập trung vào những gì mình không có, hơn là vào những gì bạn đang có.

Sao bạn đi tìm được thứ mà bạn đã có sẵn rồi? Chúng ta luôn luôn có tất cả những thứ mình cần để có được hạnh phúc.

So sánh cuộc sống tất bật, không ngừng nghỉ của chúng ta với một cái cây bạn thấy trên đường. Nó có một món quà mà bạn không có: cái cây hoàn toàn bằng lòng khi được là chính nó.

It is perfectly content to be itself.

Cái cây không được lập trình để trở nên bất mãn với bản thân. Vì vậy, nó cũng chẳng có lý do gì để trở thành một cái gì khác cả. Không có những xung đột nội tâm như Zim và bạn.

A dog is a dog; a rose, a rose. Everything is quite simply what it is.

Bạn có thể đếm được bao nhiêu hoạt động trong đời mà bạn tham gia chỉ vì chúng làm bạn thích thú và níu kéo tâm hồn bạn? Hãy tìm và trau dồi chúng nhé.

JUST OBSERVE & BE.

Nếu muốn biết ý nghĩa của việc hạnh phúc, hãy nhìn một bông hoa, một con chim, một đứa trẻ. Chúng sống từ giây phút này sang giây phút khác trong hiện tại vĩnh cửu, không có quá khứ và không có tương lai.

Chúng tràn đầy niềm vui sống tuyệt đối; không bị dày vò bởi những lo lắng hay nhu cầu có nhiều thứ hơn, được nhiều người yêu quý hơn.

Hãy dừng lại nhiều hơn, quan sát, đắm mình trong thế giới xung quanh bạn. Sự nhạy cảm với mọi thứ xung quanh sẽ là khởi đầu của một cách nhìn nhận cuộc sống mới.

Một cách nhìn mà Hạnh phúc của bạn không phụ thuộc vào một cái gì hoặc một ai khác. Hạnh phúc luôn ở xung quanh và ở bên trong bạn.

Just observe, and be.

Take it easy.
—Zim

—
References
Nếu tôi có nhìn được xa hơn, thì cũng nhờ đứng trên vai của những người khổng lồ.

Think on These Things – by Krishnamurti, J.